Abstract

آثار تقوا

  شهید آیت‌اله مرتضی مطهری 

  

  دو اثر بزرگ تقوا

  در این مقاله راجع به دو اثر مهم که در قرآن مجید برای تقوا ذکر شده بحث می‌گردد: اول روشن‌بینی و بصیرت است که در آیه 29 از سوره انفال می‌فرماید: « اِنْ تَتّقوُا الله یَجْعَلْ لَکُمْ فُرقاناً» یعنی اگر تقوای الهی داشته باشید خداوند برای شما مایه تمیز و تشخیص می‌دهد و دیگری حل شدن مشکلات و آسان شدن کارها و بیرون آمدن از تنگناها و مضایق است که در سوره طلاق آیه 4 می‌فرماید: «وَ مَنْ یَتَّق اللهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً» یعنی هر کس که تقوای الهی داشته باشد خداوند برای او راه بیرون شدن از شدائد را قرار می‌دهد. ایضاً در همان سوره بعد از دو آیه می‌فرمایند : «وَ مَنْ یَتَّق اللهَ یَجعَلْ لَهُ مِنْ اَمرِهِ یُسْراً» هر کس که تقوای الهی داشته باشد خداوند یک نوع آسانی در کار او قرار می‌دهد.

 

  تقوا و روشن بینی

  اما راجع به اثر اول، تنها این یک آیه قرآن نیست، این خود یک منطق مسلم در اسلام است. بعضی آیات دیگر قرآن هم هست که اشاره بر این مطلب دارد، در اخبار نبوی یا اخباری که از ائمه اطهار رسیده، زیاد روی این مطلب تکیه شده است و همین مطلب است که باب سیر و سلوک را در عرفان باز کرده است.

  عارف مسلکان به جمله‌ای که در زیر آیه کریمه «یا اَیُّها الَّذِینَ آمَنُوا اِذا تَدَایَنتُمْ بِدَیْنٍ اِلی اَجَلٍ مُسَمّی – الی آخره- آمده که طویلترین آیه قرآن است نیز تمسک جسته‌اند. آن جمله این است: «وَاتَقّوُا الله وَ یُعَلِمُکُمُ الله»، تقوای الهی داشته باشید و خداوند به شما می‌آموزد و تعلیم می‌کند. می‌گویند ذکر این دو جمله پشت سر یکدیگر اشعاری دارد که تقوا تا ٔ ثیر دارد در اینکه انسان مورد موهبت افاضه تعلیم الهی قرار گیرد.

......