بررسی آزمایشگاهی اثر عصاره‌های گیاهی بومادران، بابونه، ریوند بر قارچ کاندیداآلبیکانس و باکتری‌های شایع دهانی در سال 1383

Abstract

بررسی آزمایشگاهی اثر عصاره‌های گیاهی بومادران، بابونه، ریوند بر قارچ کاندیداآلبیکانس و باکتری‌های شایع دهانی در سال 1383

دکتر زهرا عطایی* - دکتر حمید عبدالهی** - دکتر سمیه نادری پور*** - دکتر سیروس محمدی***

*- استادیار گروه آموزشی تشخیص و بیماریهای دهان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمان.

**- استادیار گروه آموزشی میکروبیولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمان.

***- دندانپزشک.

چکیده زمینه و هدف: دهان‌شویه‌های گیاهی از جمله داروهای گیاهی می باشند که در سالهای اخیر در ایران مورد مصرف زیادی پیدا کرده‌اند . مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر ضد قارچ و ضد باکتری عصاره‌های بومادران، ‌بابونه و ریوند در مقایسه با دهان‌شویه‌های شیمیایی کلرهگزیدین ایرانی و خارجی در سال 83 در دانشکده دندانپزشکی کرمان انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه یک بررسی تجربی آزمایشگاهی بوده و مواد مورد بررسی شامل: قارچ کاندیداآلبیکانس، باکتری‌های شایع پاتوژن دهانی، ‌عصاره‌های گیاهی بومادران، بابونه، ‌ریوند و دهان‌شویه‌های کلرهگزیدین ایرانی و خارجی 2/0% می‌باشند. میکروارگانیسم‌ها از مرکز کلکسیون قارچها و باکتری‌های صنعتی و عفونی ایران خریداری شدند. عصاره‌های گیاهی هیدروالکلی 80% به صورت آماده از شرکت گل دارو تهیه شده و دهان‌شویه‌های کلرهگزیدین ایرانی از داروخانه و نمونه خارجی از مراکز داروهای تک نسخه ای خریداری شدند. برای بررسی اثر عصاره‌ها از روش رقت لوله‌ای و بررسی قطر هاله عدم رشد و بدست آوردن حداقل غلظت مهار کننده هر عصاره (MIC) استفاده شد. برای هر کدام از میکروارگانیسم‌ها از آزمونهای تاییدی تشخیصی استفاده گردید و درصد و رقت عصاره‌ها نیز در آزمایشگاه تأیید گردید. آنالیز آماری با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS و آزمون ANOVA (Repeated Measure) انجام گرفت. یافته‌ها: در بررسیهای حاصل از این مطالعه مشخص شد، سه عصاره از نظر اثرات ضد قارچ و ضد باکتری با هم تفاوت دارند. عصاره ریوند بیشترین اثر ضد باکتریال را از خود نشان داد. عصاره بومادران و بابونه به ترتیب در مرحله بعدی قرار داشتند. از نظر اثر ضدقارچی هر سه عصاره اثر بسیار ضعیفی نشان دادند. بین اثرات ضد باکتریال و ضد قارچی عصاره ها و دو نمونه کلرهگزیدین اختلاف معنی داری وجود داشت(01/0P<) به طوری که اثرات ضد قارچ کلرهگزیدین خارجی از ایرانی و هر دو کلرهگزیدین از عصاره‌ها بیشتر بود، ولی بین اثرات ضد قارچ کلرهگزیدین خارجی و ایرانی تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: از آنجایی که ریوند دارای اثرات ضد باکتریال قویتری نسبت به دو عصاره دیگر می‌باشد و از طرفی عصاره‌های بومادران و بابونه نیز اثرات ضد باکتریال از خود نشان دادند، لذا در ادامه مطالعه حاضر آزمایشات تخصصی و تحقیقات بالینی جهت تکمیل مطالعه حاضر توصیه می‌شود.

کلید واژه‌ها: بومادران - بابونه - ریوند - اثر ضد قارچ - اثر ضد باکتری